Blauwtong in opmars!

We horen het dagelijks in het nieuws: blauwtong rukt op!
Ook onze schapenkudde bleef niet gespaard van het onheil. Ondanks dat al onze dieren ingeënt zijn met een vaccin. Tot nu toe stierven er 2 lammeren aan de gevolgen van blauwtong. Alhoewel er nog enkele dieren ziek zijn, blijft het hopelijk daarbij! Onze geitjes en runderen hebben er (nog) geen last van. Laat ons hopen dat het zo blijft!
Dus wanneer je langs onze kudde komt, en merkt dat sommige schapen niet gezond zijn, dan zijn dat de symptomen van blauwtong. Gelukkig kunnen zieke dieren elkaar niet direct besmetten. En geen paniek: de ziekte is niet overdraagbaar naar de mens!

Wat is blauwtong?

Blauwtong, of “bluetongue” in het Engels, is een een niet-besmettelijke virusziekte die voorkomt bij herkauwers zoals schapen, geiten en runderen. Vooral gevaarlijk voor schapen, waar het kan leiden tot hoge sterftecijfers. Runderen vertonen vaak minder ernstige symptomen. De ziekte wordt veroorzaakt door het Bluetongue-virus (BTV), dat wordt overgedragen door kleine muggen (knutten), vooral van het geslacht Culicoides. Deze knutten houden van een zachte winter en van een vochtige omgeving waarin ze hun larven kunnen afzetten. Voorbije zachte winter en de al maandenlange vochtige beemden rond De Luyckenaar zorgden dus voor de perfecte habitat voor deze muggen.

In zeer ernstige gevallen kleurt de tong blauw. (bron: Universiteit Wageningen)

De verschijnselen die vooral bij schapen worden waargenomen;

  • hoge koorts, speekselen, zwelling in de kop, inclusief tong en lippen,
  • pijn en ontsteking van de kroonrand bij de hoeven.
  • dieren eten niet meer, liggen veel, lopen kreupel of staan met een bolle rug om de pijn in de poten te verlichten.
  • In zeer ernstige gevallen kleurt de tong blauw, vandaar de naam.

De meeste schapen herstellen na 2-3 weken. De gevoeligheid van schapenrassen voor blauwtongvirus infectie is erg verschillend.

Er bestaat nog geen behandeling tegen blauwtong. Wel kunnen de dieren op voorhand gevaccineerd worden. Het vaccin biedt geen 100% bescherming, maar voorkomt erger. De behandeling van zieke dieren is gericht op pijnstilling en ontstekingsremming en het voorkomen van bijkomende bacteriële infecties.

De algemene verwachting is dat de opwarming van de aarde leidt tot expansie van de gebieden waar blauwtong zal voorkomen. Het kan ook betekenen dat andere knuttensoorten geschikte biologische dragers voor blauwtongvirus kunnen worden door de klimatologische veranderingen. Hoe dan ook zal ‘global warming’ de kans op blauwtonguitbraken in de huidige gematigde klimaatzones vergroten.

KNUTTEN
Culicoides is een geslacht van kleine muggen, vaak bekend als knutten of bijtende muggen, die wereldwijd voorkomen. Deze muggen zijn slechts enkele millimeters groot en zijn vooral bekend vanwege hun rol als vectoren van verschillende ziekten bij dieren, zoals het Bluetongue-virus (blauwtong) en het Afrikaanse paardenpestvirus.
Ze leven voornamelijk in vochtige omgevingen, zoals moerassen, nabij water, natte weilanden of in modderige gebieden. Ze hebben water nodig voor hun voortplantingscyclus, omdat de larven zich ontwikkelen in vochtige bodems of water.
Culicoides muggen zijn wereldwijd verspreid, maar ze komen vooral voor in tropische en subtropische regio’s. Klimaatverandering heeft hun verspreidingsgebied uitgebreid, waardoor ze nu in sommige gebieden voorkomen waar ze voorheen niet aanwezig waren.