Het vlechtwerk voor het vitswerk is klaar!

Vitswerk? Je vraagt je nu zeker af: wat is dat? Wel, vitswerk bestaat uit een vlechtwerk waar de leemspecie (een mengsel van leem, kalk en stro) tegenaan gesmeerd wordt. Het vlechtwerk bestaat uit verticale staken, de vitsen of vitslatten, waartussen horizontaal twijgen, de vitsroeden, zijn gevlochten. De vitslatten werden vroeger vaak van eik, maar ook van olm, es of populier gemaakt. Onze vitslatten zijn wat moderner. Wij gebruikten geïmpregneerde grenen latten. Die hadden we nog voorhanden en uiteindelijk zullen deze latten toch niet meer zichtbaar zijn. De vitsroeden waren vroeger meestal twijgen van soepele houtsoorten zoals wilg, berk, lijsterbes of hazelaar. Wij hebben wilgentenen gebruikt. Dit zijn de waterloten van wilgen (zie ook het bericht Wilgen knotten).

Afhankelijk van de landstreek bestonden er twee veelvoorkomende vlechtwerksystemen. In Zuidoost-België bleef de houtstructuur duidelijk zichtbaar aan de buitenkant. Zowel de verticale gebintstijlen als de horizontale regels van het houten skelet bleven langs buiten in het zicht. Bij het Kempens type daarentegen bleven aan de buitenzijde enkel de verticale stijlen zichtbaar. Vaak werden deze dan ook nog samen met de leem wit gekalkt. In het geografisch overgangsgebied tussen de Kempen en het Zuid-oosten komen beide technieken voor.

Een 17e-eeuwse langgevelhoeve afkomstig uit het Haspengouwse dorp Ulbeek. Duidelijk zichtbaar zijn de verticale stijlen en ook de horizontale regels.(bron: openluchtmuseum Bokrijk)
Een Kempische schapenstal in Vorselaar. Enkel de verticale stijlen zijn zichtbaar (bron: Natuurpunt Vorselaar: Schupleer).
De vitslatten werden aan beide kanten van een ronding voorzien die onder en boven in geboorde gaten in de balken passen.
Thieu meet de lengte van de staken op.
Dirk, Eric, Jonas en Hansfried (aan de andere kant van de camera 🙂) vlechten de wilgenroedes tussen de vitslatten.
De dikste wilgentenen werden gespleten. Te dikke twijgen zijn niet buigzaam genoeg.
Eric boort gaten waarin de wilgentenen kunnen vastgezet worden op die plaatsen waar een lat niet mogelijk is.
Vroeger stonden er geen raampjes in de schuur, maar om onze koeien in de winter toch wat daglicht te gunnen, plaatsten we zes raampjes.
De laatste vitsroedes worden geplaatst.